Lojistik Vadisi

Mehmet TANYAŞ

Mehmet TANYAŞ

Maltepe Üniversitesi Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bölüm Başkanı
Lojistik Derneği (LODER) Başkanı

Lojistik Vadisi

Bilindiği üzere ülkemizde lojistik sektörü iç ve dış ticaret sektörünün gelişimine bağlı olarak gelişim göstermektedir. Lojistik faaliyetlerin daha etkin ve verimli bir şekilde yapılmasının sağlanması için süreç bazlı inovasyonlara, değişen müşteri isteklerinin karşılanması için Ar-Ge çalışmalarına gereksinim vardır. Bazı lojistik şirketlerimiz Ar-Ge Merkezleri oluşturup bilişim uygulamaları bazında geliştirmeler bulunsa da ürün/hizmet geliştirme de ne kadar başarılı oldukları ayrı bir değerlendirmeye tabidir. Ar-Ge ve İnovasyon çalışmalarına büyük ihtiyaç bulunmaktadır. Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarında iş birliği, sinerji ve gerekli altyapı son derece önemlidir. Teknoparklar gibi kümelenme çalışmaları ile bu kriterleri bir düzeye kadar karşılayan alanlardır. Örneğin dünyadaki Gıda Vadileri tarım-gıda sektörü için inovasyon merkezleridir ve gıda değer zincirlerinin önemli bir parçası olarak görülmektedir.

Lojistik vadisi ekosistemi, dünya çapında lojistik sektörü ilgili yenilikçi çözümleri gerçekleştirebilmek için girişimciler, şirketler, araştırma kurumları, eğitim ve devlet kurumları arasındaki iş birliği şeklinde tanımlanabilir. Bu tür bir oluşum lojistik ve tedarik zincir ekosistemindeki farklı paydaşları bir araya getirecek, güven ve iş birliği ortamı yaratacak, ölçek ekonomilerine ulaşmak, değer zincir verimliliğini ve yaratılan değeri artırmak gibi amaçların etkin ve verimli bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlayacaktır.

Çok sayıda özellikle küçük ve orta büyüklükte olan taşımacılık ve lojistik şirketleri, genelde değişen müşteri gereksinmelerinin belirlenmesine, Ar-Ge ve Yenilikçilik çalışmalarına, uluslararası pazarlara erişmekte yetersiz kalarak lojistik sektöründeki birçok fırsatı ve gelişmeleri kaçırmaktadır.

Lojistik Vadisi, Ar-Ge ve teknoloji girişimcileri ile Lojistik şirketleri ortak hedefler çerçevesinde kurumsal bir yaklaşımla eşleştirmeyi, rekabet gücünü ve küme ürünlerinin katma değerini artırmayı, lojistik değer zincirlerini kısaltarak yalın ve çevik bir zincir oluşturmayı amaçlayan inovasyon aracısı olacaktır (Innovation Broker).

Lojistik Vadisi kurulması durumunda tedarik zinciri ve ekosisteminde yer alan oyuncular bir araya gelerek birbirleri ile ticari alışveriş yanı sıra bilgi ve deneyim paylaşımda bulunarak, darboğaz oluşturan veya ilerlemeye açık alanlara yönelik AR-GE ve Yenilikçilik çalışmalarının yapılmasına olanak sağlanacaktır. Söz konusu vadi, bilgi ve girişimciliği bir araya getiren, lojistik araştırmalarının merkezi konumunda ve inovasyon temelli bir alan olacak, çok sayıda ulusal ve çokuluslu lojistik ve bilgi tedarikçisi şirkete ev sahipliği yapacak, lojistik ve tedarik zinciri yönetimi alanında yenilikçi fikirleri geliştirmede birlikte ve işbirliği içinde çalışacakları ortamı sağlayan bilgi üretim merkezi olacaktır.

Lojistik Vadisi, kamu ve özel sektör finansmanı ile kurulmalı, işletmesi özel bir şirket tarafından yapılmalı, yönetim ve danışma kurullarında kamu, özel sektör ve akademik kesimlerden temsilciler yer almalı, dünyadaki benzer kuruluşlar ile iş birliği içinde çalışmalıdır. Kurum Performansı, fikirlerin ticarileşmesi üzerine oluşturulmalıdır. Vadi içinde ilgili üniversite birimleri ile araştırma enstitülerinin olması da sağlanmalıdır. Vadide yer almak üzere beş tür kurum tanımlanabilir: Lojistik Şirketlerin Ar-Ge Birimleri, Teknoloji Tedarikçileri, İçerik Sağlayıcılar (Content Providers), Servis Sağlayıcılar ve Üniversiteler. Vadi içinde ticari operasyon yapılması söz konusu olmamalı, pilot üretim tesisleri, test alanları olmalıdır.

Ülkemizin sahip olduğu coğrafi üstünlükleri ve lojistik yetkinlikleri en iyi şekilde değerlendirerek uluslararası düzeyde lojistik firmalar oluşturmak, dünya lojistik sektörü pazar payından daha fazla pay almak ve bölgemizin lojistik üssü olmak için Ar-Ge ve Yenilikçilik çalışmalarına daha fazla önem vermeli ve uluslararası düzeyde bilgi ve ürün üreten Lojistik Vadileri oluşturmalıyız.