Gümrük Vergileri Nasıl Hesaplanır?

Gümrük Vergileri

4458 sayılı gümrük kanununa tabi olan madde gereğince eşyaya uygulanan ithalat ya da ihracat vergilerinin tamamının tahsil edildiği vergiler gümrük vergiler olarak ifade edilmektedir. Gümrük vergi oranları hesaplanırken Türk Gümrük Tarife Cetveli uygulanmaktadır. Gümrük vergileri çeşitli sınıflandırmalara tabidir. Bu sınıflandırmalar, eşyanın tarife sınıflandırılması, eşyanın gümrük kıymeti ve eşyanın menşei olarak sayılabilir. Vergiler hesaplanırken yine ürünün niteliği, ulaştırılacak ülke, mesafeler, döviz kurları, ek mali yükümlülükler gibi çeşitli kaynaklara bağlı değişkenlik göstermektedir. İthalat ya da ihracat olarak ayrılan gümrük alanlarında gümrük vergileri bağlı olunan ülkeye göre verilmektedir. Ticaret Bakanlığı’nın belirlediği gümrük oranları, sabit fiyat politikasıyla sunulmaktadır. Gümrük vergilerinin alınma süreciyle beraber ülkeye ürünün giriş ve çıkışlarının kontrolü sağlanmaktadır. Gümrükten geçecek ürünler araştırılarak, belirli süzgeçten geçirildikten sonra izin belgesi düzenlenmektedir. Yasalara bağlı olarak ithalat ve ihracatın yapılabilmesi, ülkelerin bakanlıkları aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Gümrükten ürünlerin sağlıklı bir şekilde geçebilmesi için gerekli belgeler eksiksiz şekilde tamamlanmalıdır. Birçok firma gümrük işlemlerini müşterileri ile organize ederek sürecin tamamlanmasına yardımcı olmaktadırlar. Ticari ürünler için gümrük tarife istatistik pozisyon numaraları tamamlanmıştır. Bu kodlar, sınıflandırmaya tabi tutulan ürünler için geçerli olmaktadır. Gümrük beyannamesi tescil tarihinde başlamaktadır. Gümrük vergisinin oransal karşılığı eşyanın ya da ürünün gümrük vergisi matrahı, hangi ölçü birimi aracılığıyla yapılacağına bağlıdır. Bu oransal karşılıklar kilogram, sayı, adet ve baş gibi terimlerle ifade edilebilmektedir.

Gümrük Vergileri Neye Göre Hesaplanır?

Gümrük vergileri, Ticaret Bakanlığı’nın sunduğu mevzuatlar ve belirlediği niteliksel şartlar dahilinde değerlendirilmektedir. Gümrük vergileri, kanun hükümlerinde yer alan Cumhurbaşkanlığı yetkisi dahilinde Avrupa Birliği ile eş zamanlı olarak İthalat Rejim Kararı’nın ekli listesinde yer alır. Doğru ve sağlıklı bir şekilde gümrük vergileri ve maliyetin hesaplanması bazı özelliklere bağlı olarak gerçekleşmektedir. Bu özellikler şöyle sıralanır: ürüne ait menşe ülkenin tespiti, kullanım alanı ve ürünün tanımı. Gümrük vergisi, gümrük bölgesine getirilen eşya tespit edilerek eşyanın gümrük kıymetine göre hesaplanır. 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 24. Maddesine göre eşyanın gümrük kıymeti eşyanın satış bedeline karşılık hesaplanır. Bu hesaplamalar eşyanın teslim şekli, navlun, sigorta, ambalaj bedeli, kur, menşe gibi sınıflandırmalara tabi tutularak yapılmaktadır. Gümrük vergisi oranları Resmi Gazete’den de takip edilebilmektedir. İlave gümrük vergileri de, gümrük vergilerinin bir çeşidi olarak ifade edilmektedir. İlave Gümrük Vergisi, bir dış ticaret alanı olarak ele alındığında ithalatın olumsuz taraflarından korunması istenilen sektör ürünlerinin belirli bir fiyat tarifesiyle uygulanabilmesi için de iç fiyatı belirlemek amacıyla kullanılmaktadır. Ek mali yükümlülük, dampinge karşı alınan vergi gibi vergiler de gümrük vergisi kapsamında tanımlanmaktadır. Vergilerin hesaplanmasındaki ürünün değer ya da miktarına matrah denilmektedir. Vergi idaresince KDV ve ÖTV vergileri de alınmaktadır. Sigorta poliçeleri, navlun faturaları, eşyanın FOB bedeli gümrük vergileri ile beraber hesaplanmaktadır.

Gümrükte Hangi Durumlarda Ceza Uygulanır?

Gümrük İdaresi Müdürlüğü mevzuat ve kuralların yerine getirilmemesi halinde cezalar uygulamaktadır. İhlalin çeşidine göre farklılık gösteren bu cezalar para cezaları ile yerine getirilmektedir. Gümrük cezaları 4458 sayılı Gümrük Kanunu’na göre uygulanmaktadır. Gümrük kontrolünde işleme rejimlerinin yapılmaması ile gerçekleşen cezalar, işleme rejiminin ihlal edilmesinden kaynaklanan cezalar, transit rejiminin ihlal edilmesinden kaynaklanan cezalar, yolcu beraberi eşyayla ilgili cezalar, denetleme ve teslim noktalarında gerçekleşen cezalar olmak üzere tespit edilebilmektedir. Usule uygun şekilde lojistik ve dağıtım işlemlerinin gerçekleşmemesi yetkili kişiler tarafından belirlendiğinde, 4458 sayılı kanuna dayanılarak cezai işlemler yapılır. 4458 sayılı kanuna aykırı davranışlar kabahatlar alanında yer alırken, adli suç kapsamında değerlendirilen suçlar da 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamında değerlendirilerek cezalandırılmaktadır. Uygulanan bu parasal yaptırım idari bir yaptırım olarak tanımlanır ve idari para cezası başlığında gösterilir. Özet beyanın verilmemesi, limit üstü satış yapılması, eşya miktarının gümrük personellerince tespit edilmemesi cezai yaptırımlara dahildir. Usulsüzlük cezaları başlığı altında belirtilen miktarın iki katı kadar cezalar uygulanabilmektedir. Bir kişinin temsil yetkisi olmamasına rağmen başkası adına gümrük işlemlerini yaptırması da usulsüzlük olarak değerlendirilmektedir. Taşıt araçlarının belirlenen güzergahların dışına çıkarak hareket etmesi, saklanması gereken belgelerin beş yıl süre zarfında saklanmaması, karayoluyla transit işlemlerin 72 saati aşması, kişilerden ibraz edilmesi istenen belgelerin istenen süre içerisinde ibraz edilmemesi gümrük işlemleri için ceza kapsamında değerlendirilmektedir.

Gümrük Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?

Gümrük idareleri 4458 sayılı kanuna tabi olarak gümrük işlemlerini gerçekleştirmektedir. Yapılan işlemler, gümrük mevzuatlarının uygulanması, gümrük vergilerinin tahsili, gümrük rejimlerinin düzenlenmesi, kanuna dayalı olarak parasal cezalarının uygulanması olarak sıralanabilmektedir. Gümrükte yaşanan cezai durumlar, gümrük idaresi ve yükümlü olarak ifade edilen insanlar arasında gerçekleşmektedir. İdarenin ürünün tespitinde yaptığı hatalar, eşyanın miktarında yapılan hatalar, gümrük tarife istatistik pozisyonunda yapılan hatalar, eşyanın menşei tanımlanmasında yapılan hatalar, gümrük vergilerinin hesaplanmasında yapılan işlemsel hatalar karşısında; hatalı yaptırımlarda işletme sahipleri ya da kişiler gerekçelerini kanıtlarla topladıktan sonra itiraz etme hakkına sahiptirler. Yapılacak itirazın temel dayanağı 4458 sayılı kanunun 242. Maddesine dayandırılarak yapılmaktadır. Madde 242’de yer alan bilgiler şöyledir: “Yükümlüler kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri, cezalar ve idari kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde bir üst makama, üst makam yoksa aynı makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz edebilir. İdareye intikal eden itirazlar otuz gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edilir. İtiraz dilekçelerinin süresi içinde yanlış makama verilmesi halinde, itiraz süresinde yapılmış sayılır ve idarece yetkili makama ulaştırılır.”

İtirazın reddi kararlarına karşı işlemin yapıldığı yerdeki idari yargı mercilerine başvurulabilir. Bu bağlamda yükümlüler, cezalara, idare tarafından verilen kararlara, gümrük vergilerine itiraz edebilme hakkına sahiptirler. İtiraz dilekçesi tebliğ edilen tarihten on beş gün içerisinde dilekçe yoluyla yapılabilmektedir. İtiraz dilekçeleri üst makama, üst makam yoksa kararı veren makama gönderilebilmektedir. Karar gümrük müdürlüğü aracılığıyla tebliğ edilmişse Gümrük ve Ticaret Müdürlüğü’ne, bölge müdürlüğü tebliğ etmişse ise müsteşarlığa itiraz dilekçesi yazılabilmektedir. İdareler de kendilerine gönderilen dilekçeleri otuz gün içerisinde değerlendirmek durumundadırlar.

4458 sayılı gümrük kanununa tabi olan madde gereğince eşyaya uygulanan ithalat ya da ihracat vergilerinin tamamının tahsil edildiği vergiler gümrük vergiler olarak ifade edilmektedir. Gümrük vergi oranları hesaplanırken Türk Gümrük Tarife Cetveli uygulanmaktadır. Gümrük vergileri çeşitli sınıflandırmalara tabidir. Bu sınıflandırmalar, eşyanın tarife sınıflandırılması, eşyanın gümrük kıymeti ve eşyanın menşei olarak sayılabilir. Vergiler hesaplanırken yine ürünün niteliği, ulaştırılacak ülke, mesafeler, döviz kurları, ek mali yükümlülükler gibi çeşitli kaynaklara bağlı değişkenlik göstermektedir. İthalat ya da ihracat olarak ayrılan gümrük alanlarında gümrük vergileri bağlı olunan ülkeye göre verilmektedir. Ticaret Bakanlığı’nın belirlediği gümrük oranları, sabit fiyat politikasıyla sunulmaktadır. Gümrük vergilerinin alınma süreciyle beraber ülkeye ürünün giriş ve çıkışlarının kontrolü sağlanmaktadır. Gümrükten geçecek ürünler araştırılarak, belirli süzgeçten geçirildikten sonra izin belgesi düzenlenmektedir. Yasalara bağlı olarak ithalat ve ihracatın yapılabilmesi, ülkelerin bakanlıkları aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Gümrükten ürünlerin sağlıklı bir şekilde geçebilmesi için gerekli belgeler eksiksiz şekilde tamamlanmalıdır. Birçok firma gümrük işlemlerini müşterileri ile organize ederek sürecin tamamlanmasına yardımcı olmaktadırlar. Ticari ürünler için gümrük tarife istatistik pozisyon numaraları tamamlanmıştır. Bu kodlar, sınıflandırmaya tabi tutulan ürünler için geçerli olmaktadır. Gümrük beyannamesi tescil tarihinde başlamaktadır. Gümrük vergisinin oransal karşılığı eşyanın ya da ürünün gümrük vergisi matrahı, hangi ölçü birimi aracılığıyla yapılacağına bağlıdır. Bu oransal karşılıklar kilogram, sayı, adet ve baş gibi terimlerle ifade edilebilmektedir.

Bu yazımız da dikkatinizi çekebilir: Gümrük Kapıları ve Gümrüklerde Yapılması Gerekenler

Sosyal Medya hesaplarımızı takip etmeyi unutmayın;

• Instagram Sayfamız
• Facebook Sayfamız
• Linkedin Profilimiz
• Youtube Kanalımız